Het geheim van verandering is al je energie richten. Niet op het bestrijden van het oude, maar op het bouwen van het nieuwe. (Socrates)

Dank je wel voor je aankoop!

 

Dus jij wil werk maken van je droom....TOP! Het is zeker Doabe!

 

Laten we starten...

 

Per onderdeel van DOable vind je de beschrijving van:

  • Waarom

Dit beschrijft waarom het invullen van dit deel van DOable de kans verhoogt dat je effectief stappen in de richting van je voornemen zet. En dus meer kans op resultaat. 

  • Hoe het werkt

Dit helpt je om dat deel van DOable in te vullen.

 

 

Gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en recente literatuur uit de positieve psychologie. De bronnen vind je het helemaal onderaan terug.

Voor je enthousiast van start gaat, nog enkele tips:

- DOable is uitgewerkt op papier voor een reden: geen afleiding van al de apps op je smartphone. Bij voorkeur open je de handleiding dus op een computer en zet je de meldingen uit. Tips voor meer focus vind je bij 'FOCUS tips'.

- Geloof in je eigen groei. Onderzoek bewijst dat groeimentaliteit kan aangeleerd worden en dat het levens kan veranderen. De groeimentaliteit houdt in dat je spreekt over leren ipv over mislukken. Mislukken kan, het doel is niet perfectie. Het doel is in actie komen.

- Er zijn geen foute antwoorden.

- Neem per doel een ander blad. 

- Neem je tijd om DOable degelijk in te vullen. Doe het niet snel-snel. Hoe beter je voorbereiding, hoe meer kans op slagen, hoe meer het te doen wordt. Je droomt er nu al zo lang van. Eens tijd nemen om na te denken hoe je het in uitvoering zal brengen, vergroot alleen maar de effectiviteit.

- Het kan helpen om het met iemand te bespreken. Dat hoeft daarom geen professionele coach te zijn. Iemand die in jouw ogen de juiste vragen kan stellen, bijvoorbeeld. 

 


Tijd voor actie!


Wilde droom

  • Waarom

Om je gedrag te veranderen (lees: nu wél tot actie te komen), is het belangrijk om je hoofd en je hart te beïnvloeden. Je hoofd weet vaak wat je moet doen, maar toch doe je het niet. Tal van onderzoek wees uit dat motivatie een van de belangrijkste factoren is om tot verandering te komen. Het uitspreken van je grote droom, spreekt je gevoel aan en emotie motiveert. Door in te spelen op je emotie krijg je energie om van start te gaan en in beweging te blijven.

 

  • Hoe het werkt

Waar droom je al altijd van? Wat zou fantastisch zijn? Wat is je grote droom? Wat is je bucketlist-nummer 1? Wat wil je ooit gedaan hebben? Waar wil je ooit staan? Als je aan die wilde droom denkt, voel je als het ware je hart sneller slaan...

 

Deze droom hoeft niet in rechtstreeks verband te staan met je doel, zolang het je emotie maar aanspreekt. Bijvoorbeeld: Op wereldreis gaan /  Een eigen bedrijf hebben / ….

 


Levensmotto

  • Waarom

Het fenomeen 'cognitieve dissonantie' werkt in het voordeel van verandering (lees: in actie komen). Als mens houden we er niet van om op een bepaalde manier te handelen, maar er anders over te denken. Door je levensmotto uit te schrijven denk je bewust na over wat belangrijk voor je is en dus onrechtstreeks over hoe je wilt leven. Dit spreekt weer emotie aan, die op zich weer erg motiverend werkt. Wil je verandering? Geloof dan eerst in de verandering. De motor die hier werkt? Onze behoefte om aan onze eigen identiteit te willen voldoen!

  • Hoe het werkt

Waar geloof je in?

Stel je de volgende situatie voor: je bent honderd jaar en ligt op je sterfbed. Je hebt nog 1 minuut te leven. Je achterkleinkind komt je nog even vragen: 'Oma/opa, wil je me, voor je sterft, nog snel even zeggen wat ik met het leven moet?'. Probeer de vraag binnen de minuut te beantwoorden. 

Het antwoord op deze vraag maakt duidelijk wat voor jou belangrijk is, waar het voor jou om draait, waar je in gelooft of hoe er volgens jou geleefd moet worden.

Welk advies je ook gaf, beschouw het als advies aan jezelf.

Bijvoorbeeld: Wees enthousiast / Luister naar jezelf en ga ervoor / Geloof in jezelf / Pluk de dag / Geef nooit op / ...

 


Top prioriteiten

  • Waarom

Door na te denken over wat prioritair is en dat ook neer te schrijven, creëer je ruimte in je hoofd. Hierdoor zal je bij het opstellen van acties in functie van je doel realistischer kunnen zijn. Door beter te focussen op wat voor jou prioritair is, geef je jezelf minder kans om te springen op wat 'binnenkomt' en mentaal 'pingpong' te spelen. Oefen elke dag met het voorrang geven aan deze prioriteiten. De kleinere, soms dringende, maar makkelijk af te handelen taakjes komen vanzelf wel goed. Wat telt is tijd maken voor deze prioriteiten.  

  • Hoe het werkt

Wat zijn de 3 belangrijkste dingen waar je nu rekening mee wilt of moet houden? Wat is op dit moment echt essentieel voor jou? Laat je leiden door wat het meeste voor je betekent, niet door wat het meest dringend is.

Past het doel dat je jezelf stelt, binnen je prioriteiten top 3?

Is dit niet zo, vraag je dan af of je dit doel niet in je top 3 kan zetten tijdens een bepaalde periode? Probeer in te schatten welke gevolgen het prioriteren van dit doel heeft op de andere prioriteiten. Waar zal noodzakelijkerwijs minder aandacht naar kunnen gaan, wil je dit doel een kans geven?

Een prioriteitenlijst kan veranderen. Volg je hart over wat nu voor jou belangrijk is.

Kadert je doel niet binnen deze top 3, vraag je eventueel af of je doel goed gekozen is.

Bijvoorbeeld: Kinderen / werk / zorg voor ouders / Vrienden / bedrijf laten groeien / gezondheid /... 

 


Kernwaarden

  • Waarom

Simon Sinek beschrijft ( Sinek, S. Start with why- How Great Leaders Inspire Everyone to Take Action' .2020) in de 'Gouden Cirkel' dat het allemaal begint van binnenuit, bij het 'Waarom'. Het 'Waarom' zijn onze kernwaarden. Als we onze innerlijke waarden prioriteit geven, verandert onze (werk)motivatie. Door je kernwaarden als voornaamste focuspunten te nemen, verleg je de aandacht naar de langere termijn, en minder naar de korte termijn van de snelle bevrediging, van materialisme of van dingen doen om anderen tevreden te stellen.

Succes is de mate waarin je je leven leidt volgens je waarden. 

Tip: Gebruik deze kernwaarden als beslissingscriteria bij keuzestress. Je kernwaarden hebben de eigenschap om verhelderend te zijn bij beslissingen en onduidelijkheid.

 

De Zelfdeterminatietheorie (Deci & Ryan, 2000; Ryan & Deci, 2000a; Ryan, Deci & Vansteenkiste, 2015; Vansteenkiste & Ryan, 2013) is een intensief onderzochte motivatietheorie over groei en persoonlijkheidsfunctioneren die toepasbaar is op heel veel levensdomeinen. De Zelfdeterminatietheorie benadrukt 3 essentiële elementen voor groei: autonomie, competentie en relationele verbondenheid. Autonomie slaat ondermeer op het kunnen leven volgens eigen waarden als intern kompas.

 

Cognitieve dissonantietheorie: hoe meer we leven volgens wie we willen zijn, hoe meer we gemotiveerd zijn om verandering in gang te zetten of in actie te komen en te blijven.            

 

Dr. Steve Peters (Peters, S. The Chimp Paradox. 2019) beschrijft het belang van waarden als 'constante herinnering aan waar je hart en ziel liggen'. In tijden van stress kan het rust brengen te kiezen voor deze kernwaarden. 

 

  • Hoe het werkt

Helder in kaart brengen wat je drijft, wat je belangrijk vindt, vraagt inspanning. Neem de tijd om je kernwaarden op te sporen. Welke waarden geven je energie? Beperk je tot 3. Met die kernwaarden duidelijk voor ogen kun je je laten inspireren bij toekomstige keuzes. 

  

Hoe kan je deze waarden vinden? Denk na over volgende vragen:

Wat is je motief? Waarom doe je wat je doet? Waarom kom je elke ochtend je bed uit? Wat zijn je leidende principes in het leven? 

Denk na over keuzes die je maakte in het verleden en die je energie gaven.  Hoe komt het dat die activiteit je energie gaf? Wat was de onderliggende drijfveer?

Kies 3 kernwaarden en kijk of je doel er in past.

 

Mogelijke oefening (uit Crabbe, T. Nooit meer te druk. 2016):

a.       Omcirkel in de onderstaande lijst alle waarden die je op dit moment aanspreken in het leven.

b.       Voeg eventueel waarden toe die volgens jou ontbreken.

Waarden:

Resultaten leveren – vooruitgang – kennis – veiligheid – energie – afwisseling – plezier –

maatschappelijke bijdrage – vrede – verandering – kwaliteit – relaties – integriteit – voldoening –

erkenning – competitie – tijd – erbij horen – creativiteit – trots – nieuwsgierigheid – status – verschil

maken – vriendschap – rijkdom – je grenzen verleggen – wijsheid – reputatie – snelheid –

onafhankelijkheid – eerlijkheid  - ……………………………….. - …………………………

 

c.       Reduceer je lijstje nu tot 3 waarden. Geef prioriteit aan de waarden die het belangrijkst voor jou persoonlijk zijn.

d.       Laat dit nu even op je inwerken. Als je keuze van waarden ‘juist’ zit, zullen de waarden levendig en krachtig aanvoelen. Omschrijf ze gerust in je eigen woorden.

Bijvoorbeeld: Op eigen benen staan / Positief zijn / creativiteit / kennis / activiteit / ...

 


Talenten

  • Waarom

Talent is een natuurlijk en zich herhalend patroon van denken, voelen of zich gedragen dat op een productieve manier kan ingezet worden. (Buckingham M. & Clifton D. Now, Discover Your Strengths. 2017). Buckingham omschrijft talent als 'neurale verbindingen in de hersenen, aangeboren en versterkt door natuur en opvoeding. Deze verbindingen zijn zodanig verbonden met het dagelijks leven dat we onze talenten soms zelf moeilijk kunnen benoemen. 

De natuur heeft er bovendien voor gezorgd dat we een goed - gevoel signaal terugkrijgen in onze hersenen bij het inzetten van talent, waardoor we dat gedrag blijven doorzetten.

 

Talent heeft dus te maken met natuurlijke aanleg, met een gave, een patroon in je denken en handelen. Doen waar je goed in bent en het inzetten van je talent levert je heel veel mentale energie op, het laadt je batterijen op.(Dewulf, L. Ik kies voor mijn talent. 2014)

 

Uit onderzoek blijkt dat doen waar je goed in bent en het inzetten van je talent leidt tot hogere betrokkenheid en betere (werk- of leer)resultaten, minder ziekte. (Harter, J.K. & Schmidt, F.L. (2002) Gallup technical report).

 

Csikszentmihalyi en Seligma (2000), een van de grondleggers van de positieve psychologie, omschrijven het belang van het kunnen inzetten van je talent om Flow te ervaren. Doen waar je goed in bent en benutten van je talenten leidt tot positieve emoties en het gevoel van subjectief welbevinden en geluk. (Govindji, R. & Linley, P.A. Going from strength tot strength (2007). Positieve emoties zijn volgens Fredrickson  de manier om groei en verbeterend welbevinden te bereiken (Frederickson, B. The value of positive emotions. 2007). Op lange termijn zorgt dit ook voor meer weerbaarheid en een betere gezondheid.

  • Hoe het werkt

Iedereen heeft talent. Talent wordt zichtbaar in activiteiten die heel makkelijk gaan voor je én die je energie opleveren. Juist omdat het voor jou moeiteloos is, zie je dit vaak zelf niet. Je kan je omgeving bevragen. Of doe even een stapje terug in je drukke leven en sta stil bij volgende kenmerken van talent:

- spontane reacties: welke primaire reactie vertoon je meestal in bepaalde omstandigheden. Welke reacties vertoon je onder extreme stress?

- sterke verlangens: waartoe voelde je je als kind al aangetrokken? Welke activiteiten wilde je steeds weer doen?

- het vermogen om snel te leren: de snelheid waarmee je iets aanleert. Krijg je iets sneller onder de knie dan een ander, dan is dit een indicatie voor talent.

- gevoelens van bevrediging: welke positieve activiteiten voelen voor jou aan als 'bijzonder prettig'? Uit welke situaties haal je bevrediging? Vaak zijn het ook die activiteiten waar je naar uitkijkt om te doen).

 

Volgende vragen kunnen ook helpen om je talenten te vinden:

Van welke activiteit kan jij erg genieten? Wanneer vliegt de tijd voor jou? Bij welke bezigheden kan je uren doorgaan? Wat kan je blijven doen ondanks dat je ziek of moe bent;  stress of een kater hebt? Waar kijk je naar uit?

Kies er 3 die je het meest zal kunnen inzetten om dit doel te bereiken.

 

Bijvoorbeeld: Ik kan mensen erg enthousiast maken / Ik ben creatief in het koken / Ik kan goed schrijven / Ik stap gemakkelijk op nieuwe mensen af / Ik denk erg analytisch / ...

  


Mijn doel

  • Waarom

Het feit dat je deze DOable kocht, wil zeggen dat je hier niet lang over moet nadenken. 

We functioneren het beste als we een doel hebben. Zonder doel mis je richting en

betekenis in het leven. Als we een doel hebben in het leven, geeft dat zin aan het leven, wat dan weer leidt tot prestaties, bevrediging en welbevinden (Peters, S. The Chimp Paradox . 2019). Peters' werk met topsporters bevestigt dat doelen het zelfvertrouwen kunnen versterken als je doelen stelt die je kan verwezenlijken. DOable helpt je hierbij om een plan te maken en vertrouwen te krijgen om de doelen te realiseren.

Wil je doel motiverend werken, dan moet het echter ook emotie opwekken. Emotie werkt op de motivatie. (Heath, C. & Heath, D. Switch. 2015). 

Begin klein, met kleine experimenten. Probeer DOable uit met een doel of voornemen dat voor jou belangrijk is, en haalbaar. Misschien iets wat je al heel lang uitgesteld hebt, of een verandering in gewoonte?

Stel jezelf dus een duidelijk, concreet doel dat haalbaar is volgens jou: denk daarbij eerder aan een handeling, gedrag, dan aan een succes of effect waar je geen vat op hebt.

Een haalbaar doel stellen geeft je het gevoel van competentie, 1 van de 3 elementen voor  groei volgens de Zelfdeterminatietheorie (Deci & Ryan, 2000; Ryan & Deci, 2000a; Ryan, Deci & Vansteenkiste, 2015; Vansteenkiste & Ryan, 2013).

  • Hoe het werkt

Formuleer je doel helder, concreet en haalbaar, realistisch. Hou het klein. Wie klein begint, kan ver komen.

Wil je meerdere doelen bereiken, neem dan meerder blaadjes. 1 blad per doel.

Wat wil je bereiken? Wat wil je anders? Past dit doel binnen je prioriteiten? Indien je doel niet binnen je prioriteiten past, herbekijk je prioriteiten. Komen je kernwaarden aan bod bij dit project?

Bijvoorbeeld: Schrijf niet ‘vermageren’ (effect); wel 'niet meer snoepen (gedrag)

Niet: ‘meer zelfvertrouwen’ (effect) ; wel ‘minder stress als ik moet presenteren voor een groep’ (handeling) 

 

 


Start - Score Vordering - wat werkte al - Finish

  • Waarom

Door de start (situatie nu) en de finish (eindbestemming) helder te beschrijven, visualiseer je de groei die je wilt bekomen. De eindbestemming, de gewenste toekomst beschrijven, geeft duidelijkheid over waar je naartoe wilt, hoe je moet handelen. Het schetsen van de eindbestemming functioneert op die manier ook als 'lichtpuntjes'. Lichtpuntjes zorgen voor emotie. Emotie werkt motiverend en inspirerend. Het geeft al een glimp van waarom het de moeite waard is om er werk van te maken. 

Het zoeken naar oplossingen voor bepaalde moeilijkheden is bovendien de basis van oplossingsgerichte therapie en effectief voor gedragsverandering. Analyseren van wat reeds werkte, wat wel al zorgde voor verandering, is een stap naar gedragsverandering en helpt je je voornemen te bereiken of vorderingen te maken.

Het zoeken naar tastbare signalen, specifieke tekens van vooruitgang verkleint de overbrugging tussen nu en de gewenste toekomst. Wil je tot verandering komen, dan is deze oplossingsfocus nodig, en niet de probleemfocus (Wat is er niet goed? Hoe komt dat het niet goed is? ) (Heath., C & Heath, D. Switch 2015).  

  

Het is veel makkelijker om aan iets te wennen als je een verandering, nieuwe gewoonte, ... kunt inhaken op gedrag dat je je al eigen hebt gemaakt. Dit noemen we het 'sleeptouweffect'. Koppel wat je wilt bekomen aan een gewoonte die je nu al doet. (Crabbé. T. Nooit meer te druk. 2018). Daarom is het goed om stil te staan bij 'wat werkt nu al'?

 

Na elke terugblik je vordering aankruisen, je groei vastleggen, werkt motiverend om te blijven groeien. Het gevoel van voortgang is cruciaal om in beweging te blijven en niet ontmoedigd te geraken. Maak daarom de verandering (eindbestemming) niet te groot.

 

Het vastleggen van je groei, laat je competent voelen. Compentie is 1 van de 3 elementen voor  groei volgens de Zelfdeterminatietheorie (Deci & Ryan, 2000; Ryan & Deci, 2000a; Ryan, Deci & Vansteenkiste, 2015; Vansteenkiste & Ryan, 2013).

 

  • Hoe het werkt

Start: Hoe is de situatie op vandaag? Hoe zit het met je doel op dit moment? Beschrijf dit en kruis je score aan. 

 Bijvoorbeeld: Ik let niet op wat ik eet. Ik eet 6 x/dag snoep.

 

Finish: Waar wil je concreet eindigen met je doel? Wat is de gewenste toekomst? Wat is het gewenste resultaat voor dit doel? Leg deze eindbestemming niet te ver. Leg de lat niet te hoog. Je kan altijd een nieuw blad nemen om dit doel nog verder uit te werken. Als je  eindbestemming te moeilijk is, haak je af, en bevestig je 'zie je wel, het werkt niet'.

Bijvoorbeeld: Ik wil per dag maar 1x snoepen.

 

Score Vordering: Kruis aan waar je vindt dat je op dit moment staat met je doel. 

  

Wat werkte al: Wat werkt er nu en hoe kunnen we meer van dat doen? 

Kijk naar een gewoonte in je dagelijks handelen die vlot gaat. Kan je dit koppelen aan je voornemen? 

Wat heeft je in het verleden al geholpen? Kan je dit vertalen naar de nieuwe situatie of doel?

Bedenk welke bezigheid je wekelijks in een flow brengt. Welk aspect hiervan kan je doortrekken?

Bijvoorbeeld: Als ik niet ga winkelen op het moment dat ik honger heb, koop ik geen snoep. Bijvoorbeeld: als ik mijn loopkledij klaarleg de avond voordien, ga ik de volgende ochtend lopen.

 


Te tackelen risico's

  • Waarom

Het zal moeilijk en lastig worden. Dat klopt. Trap niet in de valkuil om het op zo'n moment op te geven, maar pak de draad weer op. Besef dat een mislukking een natuurlijk deel van een veranderingsproces is. Om door te zetten helpt het om 'vallen' te zien als 'leren' in plaats van als 'mislukking'. Leren van een mislukking is essentieel. Anticiperen op mislukking en leren uit een mislukking is een noodzakelijke investering. 

Omwille van deze reden is DOable niet digitaal: werken aan je doelstelling op een smartphone of pc verhoogt de kans op afleiding; op treintjesgedrag (het springen van app A, naar app B, C...om uiteindelijk na een half uur nog niets wezenlijks aan je doel te hebben gedaan). Papier helpt je focussen.

 

  • Hoe het werkt

 Waar moet je voor opletten? Waar zal je ‘neen’ op moeten zeggen? Wat kan je doel in gevaar brengen?

Probeer te herkennen voor welke prikkels, die een gevaar zijn voor het in handen nemen van je doel,  je het meeste vatbaar bent. Denk daarbij zowel aan tijdstippen als aan bepaalde situaties. Maak voor jezelf een lijst op zonder op zoek te gaan naar verklaringen. Je brengt enkel in beeld wat je risico's zijn voor het zetten van stappen in de richting van je doel. 

Om gefocust te kunnen zijn op je doel bestaan er heel wat technieken. Make time (Knapp, J. & Zeratsky, J. (2018) geeft je een handvol suggesties. Belangrijk is in de eerste plaats om je ervan bewust te zijn. Vervolgens helpt het je te focussen door opnieuw obstakels in te bouwen. Het inbouwen van obstakels kan een actie zijn bij 'actie'.

Bijvoorbeeld: 's avonds eet ik het meeste snoep / Als ik de dag begin met emails lezen, komt mijn doel in gevaar / Ik zeg overal 'Ja' op / Ik laat het meest dringende voorgaan op wat ik belangrijk vind. / ...

 


Beloning

  • Waarom

Het behaviorisme leert ons dat gedrag dat onmiddellijk beloond wordt, beter blijft hangen.

Bovendien weten we ondertussen dat emotie ons motiveert. Enthousiast worden is superbelangrijk. Het vooruitzicht op een beloning wekt emotie op en doet ons in beweging komen of blijven. Bedenk dus kleine overwinningen of verklein de verandering.

 

 

Beloon dus maar elke kleine stap in de richting van de eindbestemming of finish.

Jezelf belonen kan ook met iets dat je energie geeft. Wat dan weer ten goede komt voor je focus.

Het vooruitzicht van de beloning is een krachtig instrument om je emotionele machine in gang te krijgen en die emotionele machine is veel krachtiger dan de rationele machine (Peters, S. The Chimp paradox. 2019).  

 

  • Hoe het werkt

 Hoe kun je jezelf het beste direct belonen? Beloning kan alle vormen aannemen (niet enkel materieel). Wat stimuleert jou om in actie te komen?

Gebruik ook de kracht van erkenning (door anderen gezien worden) om in actie te komen. Bijvoorbeeld: plan een kamer te schilderen als je weet dat je bezoek zal krijgen en dus feedback zal krijgen...

Bijvoorbeeld: als ik die opdracht af heb, neem ik koffie of tijd met kinderen / een wandeling / even surfen op internet / een telefoontje met een vriend(in) / ...

 


Vertel!

  • Waarom

Uit tal van onderzoeken is dat ons gedrag erg beïnvloed wordt als het gezien kan worden door anderen. Maak gebruik van deze sociale beïnvloeding om in actie te komen. Vertel iemand die belangrijk voor je is over je voornemen en vraag diegene om jou aan je voornemen te houden en geen excuses te aanvaarden. We stellen bepaalde mensen niet graag teleur. 

  • Hoe het werkt

Zoek uit wie belangrijk voor je is. Zoek de kritische vriend op die je het vuur aan de schenen legt. Schrijf de naam van die persoon hier op. Vertel die persoon over je doel. Laat deze persoon dit voor jou mee opvolgen door er op geregelde momenten vragen over te stellen.

Bijvoorbeeld: Leen / Isabelle / Sofie / Ann / Tom / Hendrik / Christine / ...

 


TIJD voor ACTIE(S)!

  • Waarom

Het stellen van het doel op zich is niet voldoende om een project of voornemen te laten slagen. Wat daarvoor zeker nodig is, is na te denken en uit te schrijven wat de volgende stap kan zijn. In de meeste gevallen is zo'n volgende stap een kleine, haalbare en eenvoudige stap. Vele kleine stappen kunnen leiden tot verandering.

Onduidelijkheid is vaak de vijand als je in beweging wilt komen. Daarom moeten je acties heel duidelijk, specifiek en concreet, een vertaling van je doel in concreet gedrag. 

Nu we weten wat het effect van een beloning is, bedenk dan kleine overwinningen. En zorg voor een vroeg succes. Succes geeft hoop. Hoop is waardevol in een veranderingspoging.

  

Kleine winsten leiden tot kleine overwinningen en die leiden dan weer tot een positieve gedragsspiraal.

Bereikbare kleine mijlpalen stellen en kleine overwinning behalen, doen je dus vooruit gaan. Hierdoor krijg je meer zelfvertrouwen dat je vooruit zult blijven gaan. Ook motivatie komt voort uit zelfvertrouwen. 

 

Wat heel efficiënt is bij het veranderen van gedrag, is het aanpassen van je omgeving. Wat soms lijkt op een persoonlijke moeilijkheid, is soms gewoon een situatieprobleem. En een situatie is makkelijker aan te pakken dan een 'persoonlijkheid of je eigen aard'. Het aanpassen van de omgeving zorgt ervoor dat je het juiste gedrag makkelijker maakt, en het verkeerde gedrag moeilijker maakt. (Als je bijvoorbeeld voortdurend afgeleid wordt door het scrollen op Instagram, verwijder de app van je telefoon). Eenvoudige aanpassingen in de omgeving, kunnen leiden tot grote veranderingen in het gedrag.

 

Om je actie nog meer kans te geven, verbind je hem het best met een actieprikkel: specifieer wanneer en waar je je actie in beweging zal zetten. 

Actieprikkels beschermen je doelen tegen verleidelijke afleidingen, slechte gewoontes of concurrerende doelen en kunnen helpen om andere gewoontes aan te nemen. Koppel deze bij voorkeur bij een bestaande ondersteunende gewoonte die je al hebt. Bijvoorbeeld: ik breng de kinderen in sportkledij naar school (zodat het sporten ervoor of erna makkelijker wordt). Of ik start de dag met mijn belangrijkste actie en ga dan pas mails checken met een tas koffie (heb je ineens ook de beloning).

(Heath., C & Heath, D. Switch 2015).  

 

  • Hoe het werkt

Welke stappen zijn nodig om je doel te bereiken?

Beschrijf heel specifiek de acties die je zal uitvoeren en die je helpen om je doel te bereiken. Een actie is concreet, kan je meten en evalueren en afchecken. Bedenk je stappen niet te groot. Een te grote actie kan je opdelen in meerdere, kleine acties.

Overloop je talenten. Welke talenten kan je inzetten om dit doel te bereiken? Kan je nog meer je talenten benutten in die acties? Dan zal je het niet alleen beter volhouden, maar ook nog eens energie door krijgen.

 

Arceer de talenten die je zal in zetten om deze actie te uit te voeren in dezelfde kleur.

 

Werk je graag met een to do - lijst of planners, neem dan deze acties mee op in de to-do lijst of in een planner.

 

Indien je doel niet in je prioriteiten top 3 staat, bedenk dan hier hoe je tijd kan maken voor dit doel. Er kan alleen tijd vrijkomen als je schuift met andere zaken.... Denk hierover na.  Waar zal je minder tijd insteken om dit doel een kans te geven? Wat ga je bijgevolg anders aanpakken? Al deze suggesties noteer je bij 'actie'.

Indien je merkt dat je doel te groot is, zal je subdoelen moeten maken en telkens daarvoor een nieuw blad moeten nemen.

Behalve dingen die je zelf moet doen, kan je hier ook zaken opnemen die te maken hebben met dingen die je niet meer zal doen en dus zal uitbesteden. Denk na welke veranderingen er in je omgeving nodig zijn. Schrijf hier welke acties je daarvoor moet nemen om dit gedaan te krijgen.

 

Stel actieprikkels in. Bepaal niet alleen de actie maar beschrijf ook wanneer je dit zal doen of aan welke bestaande gewoonte je dit zal koppelen. Als je vindt dat hier te weinig plaats voor is, kan je een van de vele bestaande planners gebruiken of dit zelf opmaken.

 Tips voor meer focus op jouw doelen, vind je hier.

 

 Bijvoorbeeld: Bellen naar .... / email sturen naar .... / informeren bij .... / Tekst in boek pg 304-350 lezen en samenvatten / 

 


Terugblik

  • Waarom

Na een vaste periode terugblikken naar je acties, je vordering aankruisen en je groei vastleggen, werkt motiverend om te blijven groeien. Dit gevoel van voortgang is essentieel om in beweging te blijven en niet ontmoedigd te geraken. 

Zorgen voor vroege successen - door de actie concreet en niet te groot te maken, is zorgen voor hoop. 

 

Overwinningen vieren, hoe klein ook, versterkt het zelfvertrouwen die nodig is om een volgende stap te kunnen zetten en in beweging te blijven. 

  • Hoe het werkt

 

Bepaal voor jezelf na welke vaste periodes je zal terugblikken. In DOable wordt voorgesteld na elke week terug te blikken. Dit kan ook na een aantal dagen. Neem bij voorkeur niet langer dan een week om terug te blikken. Neem op vaste periodes of momenten (bijvoorbeeld elke 4 dagen / elke 3 dagen / ...) de tijd om je acties te overlopen en eventueel af te checken.

Na elke terugblik markeer je je vordering op gebied van je doel richting gewenst resultaat in een andere kleur. Opgelet! Laat je niet ontmoedigen als je eens geen of (in jouw ogen) een kleine vordering maakt. Het maakt deel uit van het proces. Stel je eindbestemming nog eens helder. Bekijk je talenten nog eens. Zet je deze voldoende in? 

 

Wat ging goed? Beloon jezelf! Moet je meer doen van wat goed ging? Waarom ging het goed? Kan je dat doortrekken naar de dingen die minder goed gingen?

Wat verdient meer aandacht? Waarom verliep het minder? Wat leer je hieruit voor de volgende week?

Indien je acties te groot of te vaag beschreven zijn, zal dit al snel duidelijk worden. Herschrijf ze eventueel op de voorkant of onderaan de betreffende week op de achterkant.

Markeer je vordering in een andere kleur. Gebruik voor elke week een andere kleur.

Bepaal nieuwe prioriteiten. 

Wat is volgende stap die je kan zetten?

Welke nieuwe acties zijn nodig?

Blijf kleine en bereikbare mijlpalen opstellen in plaats van verre uiteindelijke bestemmingen. En wat is je volgende kleine overwinning? Je gaat vooruit en je krijgt meer zelfvertrouwen dat je vooruit zult blijven gaan.

 

Maak eventueel je actie behapbaarder door je acties op te delen in kleinere stukken. Neem daarvoor telkens een nieuw blad.

 

Vind je dat je voldoende ver staat voor dit doel, neem dan een ander doel en een nieuw blad. 

Wil je dit voornemen nog verder uitwerken, neem een nieuw blad. 

En zo blijf je verder groeien - ad infinitum - want als mens zijn we nooit af...

 


Wat als..... het toch niet lukt? Mogelijke valkuilen:

Redenen waarom DOable niet zou lukken:

- Je doel is te moeilijk, te ver af, niet haalbaar of vaag omschreven. Maak je doel realistischer door in kleinere delen op te splitsen. (en noteer het telkens op een nieuw blad). Omschrijf heel concreet wat je wenst.

- Je verbindt je acties niet aan je talenten. Probeer je talenten actief in te zetten bij je acties. Dan bekom je dubbele winst: je krijgt energie én je zet een stap richting je doel...

- Het is geen prioriteit, je neemt het niet mee op in je planning, je maakt er geen tijd voor. Neem het mee in je prioriteiten, en zeg dus neen tegen iets dat je nu wel nog doet.

- Je laat je leiden door wat er binnenkomt aan mails, berichten, ... en maakt geen tijd voor wat voor jou belangrijk is. Kijk dan vooral eens naar de 'FOCUS tips'

- Verklein je overwinning; zorg voor een vroege(re) succeservaring.

- Je hebt niet nagedacht hoe je de actie kan koppelen aan een bestaande gewoonte.

- De actie is te groot, niet concreet genoeg omschreven.

- Je blikt niet terug.

- Je gebruikt je bestaande 'krachten' onvoldoende (kijk dan bij 'wat werkt wel').

- Je duidt je vordering niet aan.

- Je hebt dit gekocht omdat je dacht dat het een planner was. Een planner is het NIET.

- Je beloont je te snel.

- Je gelooft er zelf niet in....


Bronnen

Vind je dit boeiende materie, lees dan zeker ook:

 

- Buckingham, M., Clifton, D. Ontdek je sterke punten. Een revolutionair programma om unieke talenten te ontwikkelen. 2017. Houten, Het spectrum bv.

- Crabbe, T. Nooit meer te druk. 2018. Amsterdam, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff B.V.

- Dewulf, L. Ik kies voor mijn talent. 2014. Leuven, uitgeverij LannooCampus.

- Heath, C., Heath. D. Switch. Durf te veranderen. 2015. Amsterdam, A.W. Bruna Uitgevers.

- Heath, C., Heath, D. Beslist. Maak betere keuzes in leven en werk. 2013. Utrecht. A.W. Bruna Uitgevers B.V.

- Knapp, J., Zeratsky J. Make time. How to focus on what matters every day. 2018. UK, Penguin Random House.

- Pastoor, R. Grip. Het geheim van slim werken. 2019. Antwerpen, LM Books.

- Peters, S. De chimp paradox. De mind management methode voor zelfvertrouwen, succes en geluk. 2019. Amsterdam. A.W. Bruna Uitgevers.

 

- Schwartz, B. De paradox van keuzes. Hoe teveel een probleem kan zijn. 2004. Utrecht, uitgeverij Spectrum BV.

- Sinek, S. Begin met het waarom. Hoe goede leiders inspireren tot actie. 2020. Amsterdam. Uitgeverij business contact.

- Van den Bosch, P. Egopreneur. Ik zorg voor mezelf dus ik ben. 2019. Leuven, uitgeverij Lannoocampus.

- Vansteenkiste, M., Soenens, B. Vitamines voor groei. 2017. Leuven, Uitgeverij acco.